
De zeggingskracht van beelden is groot, ze zeggen vaak meer dan woorden. In coaching helpen Play Mobil poppetjes de coachees om antwoord te vinden op hun vraag.
Relationeel uitzicht
Regelmatig komen coachees bij mij met problemen in samenwerking. Vaak gaat het om de vragen als 'hoe vind ik mijn plaats in dit team' of 'hoe kan ik de conflicten die steeds ontstaan begrijpen'. Soms is het de manager die hopeloos zegt wat ik ook doe, steeds ontstaan dezelfde soort problemen op die ene afdeling. Het lijkt wel of het in de muren zit. De systeemtheorie kijkt niet vanuit het perspectief van oorzaak en gevolg, maar zoekt de verklaring in de onderlinge betrekkingen.
Circulaire causaliteit
Circulaire causaliteit is het perspectief waarbij elke handeling oorzaak én gevolg kan zijn, tegelijkertijd. Het zoekt niet naar ‘waar het ooit begon’. De aandacht in de coaching gaat niet uit naar de schuldvraag maar naar het onderlinge interactiepatroon waaraan alle teamleden hun bijdrage leveren. Vragen vanuit dit perspectief zijn: 'stel nu dat jij dit doet, wat zou zij dan doen'? Of: 'als je baas dit doet, wat zou jij dan doen'? 'En wat zou Pietje daarvan vinden'? In de coaching representeren de Play Mobil poppetjes de coachee, de manager, de collega’s. De opstelling helpt de coachee ‘uit te zoomen’. Door te schuiven met de poppetjes, dichterbij, verderaf, met de rug toegekeerd of juist niet ontstaat inzicht in het interactiepatroon. Het helpt om naar het geheel te kijken en dit te overzien.
Erkenning
Een ander belangrijk aspect uit de systeemtheorie is de behoefte aan erkenning van historie. Een voorbeeld. Henk komt voor coaching in mijn praktijk. Het lukt hem als nieuwe teamleider maar niet zijn plek in te nemen. Het team ‘hangt’ nog sterk aan de vorige teamleider (Saskia), die vorig jaar plaats moest maken omdat de manager vond dat ze niet goed functioneerde. Maar het team dacht daar heel anders over. Geen betere teamleider dan Saskia, die deed immers alles voor hen! Tijdens de opstelling wordt zichtbaar hoe Henk letterlijk en figuurlijk buiten spel staat. In samenspraak met zijn manager bedenken we de volgende interventie. Tijdens een bijeenkomst met het team erkent de manager dat de manier waarop Saskia het veld moest verlaten niet de schoonheidsprijs verdiende en zij bedankt haar alsnog voor wat ze voor het team heeft gedaan. En voor de resultaten die in de periode dat zij teamleider was zijn behaald. Hiermee is recht gedaan aan het feit dat Saskia ook dingen goed heeft gedaan. Ze is erkend. Het team kan nu de loyaliteit naar Saskia loslaten. Een volgende opstelling na drie maanden laat zien dat Henk zijn plaats als teamleider heeft kunnen innemen.
De vraag op het antwoord
Wie meer wil lezen over systematisch werken in organisaties kan ik het boek De vraag op het antwoord van Joep Choy aanraden. Praktisch en inspirerend!
Relationeel uitzicht
Regelmatig komen coachees bij mij met problemen in samenwerking. Vaak gaat het om de vragen als 'hoe vind ik mijn plaats in dit team' of 'hoe kan ik de conflicten die steeds ontstaan begrijpen'. Soms is het de manager die hopeloos zegt wat ik ook doe, steeds ontstaan dezelfde soort problemen op die ene afdeling. Het lijkt wel of het in de muren zit. De systeemtheorie kijkt niet vanuit het perspectief van oorzaak en gevolg, maar zoekt de verklaring in de onderlinge betrekkingen.
Circulaire causaliteit
Circulaire causaliteit is het perspectief waarbij elke handeling oorzaak én gevolg kan zijn, tegelijkertijd. Het zoekt niet naar ‘waar het ooit begon’. De aandacht in de coaching gaat niet uit naar de schuldvraag maar naar het onderlinge interactiepatroon waaraan alle teamleden hun bijdrage leveren. Vragen vanuit dit perspectief zijn: 'stel nu dat jij dit doet, wat zou zij dan doen'? Of: 'als je baas dit doet, wat zou jij dan doen'? 'En wat zou Pietje daarvan vinden'? In de coaching representeren de Play Mobil poppetjes de coachee, de manager, de collega’s. De opstelling helpt de coachee ‘uit te zoomen’. Door te schuiven met de poppetjes, dichterbij, verderaf, met de rug toegekeerd of juist niet ontstaat inzicht in het interactiepatroon. Het helpt om naar het geheel te kijken en dit te overzien.
Erkenning
Een ander belangrijk aspect uit de systeemtheorie is de behoefte aan erkenning van historie. Een voorbeeld. Henk komt voor coaching in mijn praktijk. Het lukt hem als nieuwe teamleider maar niet zijn plek in te nemen. Het team ‘hangt’ nog sterk aan de vorige teamleider (Saskia), die vorig jaar plaats moest maken omdat de manager vond dat ze niet goed functioneerde. Maar het team dacht daar heel anders over. Geen betere teamleider dan Saskia, die deed immers alles voor hen! Tijdens de opstelling wordt zichtbaar hoe Henk letterlijk en figuurlijk buiten spel staat. In samenspraak met zijn manager bedenken we de volgende interventie. Tijdens een bijeenkomst met het team erkent de manager dat de manier waarop Saskia het veld moest verlaten niet de schoonheidsprijs verdiende en zij bedankt haar alsnog voor wat ze voor het team heeft gedaan. En voor de resultaten die in de periode dat zij teamleider was zijn behaald. Hiermee is recht gedaan aan het feit dat Saskia ook dingen goed heeft gedaan. Ze is erkend. Het team kan nu de loyaliteit naar Saskia loslaten. Een volgende opstelling na drie maanden laat zien dat Henk zijn plaats als teamleider heeft kunnen innemen.
De vraag op het antwoord
Wie meer wil lezen over systematisch werken in organisaties kan ik het boek De vraag op het antwoord van Joep Choy aanraden. Praktisch en inspirerend!